استیل مواد غذایی چیست؟
کاربرد مقاطع فولادی مختلف در زمینه‌های گوناگون انکارناپذیر است. برای مثال، صنایع غذایی و پزشکی هم از کاربردهای بیشمار این مقاطع بی‌نصیب نیستند. یکی از مهم‌ترین نکاتی که برای استفاده از مواد و مصالح مختلف در پیش‌برد پروژه‌های صنایع غذایی و پزشکی موردتوجه است، رعایت بهداشت و امکان نظافت آن‌هاست. استیل از بهترین گزینه‌ها برای به‌کارگیری در این صنایع حساس است و قابلیت‌های شاخصی دارد که در ادامه از آن‌ها برایتان خواهیم گفت.
استفاده از استیل در صنایع غذایی
صنایع غذایی حساسیت‌های زیادی نسبت به پیش‌بردن پروژه‌های مختلف خود در مسیری بهداشتی دارند. بحث رعایت و نظافت هم در مرحله تولید و هم انتقال و نگهداری محصولات حائز اهمیت است. بنابراین، نیاز به استفاده از تجهیزات و مصالحی در این میان وجود دارد که امکان رعایت نظافت و بهداشت را مقدور می‌کنند.
استیل ضدزنگ در پروژه‌های مختلف مرتبط با صنایع غذایی استفاده می‌شود. دوام قطعات و تجهیزاتی از این جنس در کنار ویژگی‌هایی مانند مقاومت در مقابل خوردگی و امکان پاک‌سازی باعث شده که استیل ضدزنگ از بهترین گزینه‌ها برای ساخت تجهیزات صنایع حساسی مانند صنایع غذایی و پزشکی باشد.
تاریخچه حضور استیل در صنایع غذایی
نخستین‌بار از استیل‌های ضدزنگ برای ساخت چاقوهای آشپزخانه استفاده شد. استفاده از این مقطع فولادی در ساخت بخش‌ها و تجهیزات مختلف آشپزخانه‌ها کم‌کم رواج پیدا کرد و پای استیل به کارخانجات باز شد. در گذشته‌ها در شرکت‌ها و صنایع لبنی از آلیاژهایی با پایه مس و سرب استفاده می‌کردند. چنین روندی با به‌خطرانداختن سلامت مصرف‌کنندگان همراه بود. با ورود استیل‌های ضدزنگ دیگر خبری از چنین تهدیدهایی به‌میان نیست. در سال ۱۹۴۶ میلادی، برای نخستین‌بار از ورق‌های استیل ضدزنگ برای ساخت تجهیزات مربوط به حوزه تولید و نگهداری مواد لبنی استفاده شد و تا امروز حضور این مقاطع فولادی در دنیای صنایع غذایی همچنان پررنگ است. علاوه بر صنایع غذایی، در صنایع پزشکی هم از کاربردهای استیل ضدزنگ یا به‌‌اصطلاح فرنگی‌ها استینلس استیل(stainless steel) استفاده می‌شود.
در ادامه به ویژگی‌های مطلوب لوله‌ها و ورقه‌های استیل اشاره خواهیم داشت.
ویژگی‌های لوله‌ها و تجهیزات استیل ضدزنگ
در استیل ضدزنگ موجود در لوله‌ها و تجهیزات گوناگون صنایع غذایی از کروم هم استفاده می‌شود. همین موضوع به این تجهیزات ظاهری زیبا و البته ویژگی مهم ضدزنگ‌بودن را می‌دهد. اکسایش و خزش لوله‌هایی از این جنس در شرایط محیطی مختلف بسیار اندک است. بدیهی است که چنین شاخصه مطلوبی در این دست از لوله‌ها و ورق‌های فلزی به آن‌ها امتیاز استفاده در پروژه‌های مختلف مربوط به صنایع غذایی و پزشکی را می‌دهد. اما ویژگی‌های دیگر استیل ضدزنگ چیست:
- تمیزکاری بسیار ساده و آسان؛
- ضدخوردگی، ضدزنگ و سایش‌بودن؛
- دوام و مقاومت بسیار خوب در شرایط مختلف؛
- ماشین‌کاری بسیار ساده و راحت؛
- قابلیت بازیافت و سازگاری مناسب با محیط زیست.
در کنار تمام این ویژگی‌های ممتاز باید به قیمت ورق استیل و انواع دیگری از این مقاطع فولادی هم اشاره کرد. قیمت این مقاطع مناسب است و می‌تواند به مقرون‌‌به‌صرفه‌شدن پروژه‌های مختلف کمک شایانی کند.
انواع لوله استیل ضدزنگ در پروژه‌های صنایع غذایی
انواع استیل ضدزنگ در پروژه‌های حساس صنایع غذایی مورداستفاده قرار می‌گیرد. از این میان، لوله‌های استیل در صنایع مذکور بسیار کاربردی‌اند. دو نوع لوله متداول که در پروژه‌ها مورداستفاده‌اند، شامل این‌ها می‌شوند:
- لوله استیل ضدزنگ ۳۰۴
- لوله استیل ضدزنگ ۳۱۶
لوله‌های مذکور در دسته‌بندی لوله‌های استیل ضخیم جای می‌گیرند. بدنه ضخیم چنین لوله‌هایی باعث شده که لقب گوشتدار را از آن خود کنند. معروف‌ترین لوله‌های گوشتدار در حوزه صنایع غذایی، همین لوله‌های استیل ۳۰۴ و ۳۱۶ هستند که در ادامه بیشتر درباره‌شان می‌خوانید.
لوله استیل ضدزنگ ۳۰۴
فولاد ضدزنگ ۳۰۴ در حدود ۱۶ تا ۲۴ درصد کروم دارد و حاوی آلیاژهایی مانند نیکل، کربن و منگنز است. این نوع از استیل خاصیت ضدخوردگی دارد و برای همین در صنایع غذایی روی آن حساب می‌شود. البته نقطه ضعفی هم برای این نوع از فولاد وجود دارد؛ استیل ۳۰۴ می‌تواند در حضور کلریدها ضعیف عمل کند و منجر به تخریب سطوح شود.
لوله استیل ضدزنگ ۳۱۶
استیل ضدزنگ ۳۱۶ مشابه نوع ۳۰۴ است با این تفاوت که در مقابل کلریدها مقاوم‌تر عمل می‌کند. از این محصول برای پروژه‌هایی در حوزه صنایع غذایی استفاده می‌شود که با موادی مانند گوشت و غذاهایی حاوی اندکی نمک سروکار دارند.
کاربرد لوله‌های استیل در صنایع غذایی مختلف
همان‌طور که گفته شد، استیل‌های ضدزنگ خواص و انواعی دارند که استفاده در پروژه‌های حساس صنایع غذایی را مقدور می‌کنند اما اجازه بدهید که نگاه دقیق‌تری به کاربردهایشان در صنایع مذکور داشته باشیم:
- به‌کارگیری در لوله‌کشی کارخانه‌های آب معدنی؛
- استفاده در کارخانه‌های تولید ماالشعیر؛
- استفاده در کارخانه‌های تولید مواد غذایی مختلف از جمله سوسیس و کالباس.
کاربرد لوله‌ها و سطوح استیل در حوزه صنعت مواد غذایی انکارناپذیر است. این تجهیزات علاوه بر اینکه در بخش نگهداری و تولید به کار می‌آیند، در زمینه‌های دیگری هم استفاده می‌شوند. برای مثال، در زمینه حمل‌ونقل ایمن و مطمئن می‌توان روی آن‌ها حساب کرد. در صنایع غذایی، امکان فساد کالاهای تولیدی بالاست. استفاده از استیل برای بسته‌بندی می‌تواند راهی برای حفظ سلامت و امنیت محصولات باشد. مقاومت بالای فولاد در مقابل انواع فشار به تضمین صحت محصولات در فرایند بسته‌بندی و حمل‌ونقل کمک می‌کند. از استیل‌های ضدزنگ و انواع دیگر فولاد برای ساخت و تولید ماشین‌آلات مورداستفاده در صنایع مختلف از جمله پزشکی و غذایی هم بهره برده می‌شود.
نگهداری و رسیدگی به لوله‌ها و ورقه‌های استیل ضدزنگ
انواع استیل در صنایع غذایی مورداستفاده قرار می‌گیرند. نگهداری از این مقاطع فولادی و رسیدگی به آن‌ها اصولی دارد که حتما باید رعایت شوند. برای اینکه نظافت تجهیزاتی از این جنس ساده و سریع پیش برود، در زمان ساخت و تولید باید کاملا سطوحی صاف و عاری از ترک و شکاف داشته باشند. در این صورت، میکروارگانیزم‌های بیماری‌زا امکان ورود به درزها و بخش‌های مختلف را پیدا نمی‌کنند و نظافت و بهداشت به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای رعایت می‌شود.
در ساخت لوله‌های استیل به این موضوعات توجه می‌شود و معمولا لوله‌های مستطیلی و مربعی در بازار موجود است که با جوش‌هایی بدون شکاف تولید می‌شوند. در نگهداری از تجهیزات استیل باید به حفظ سطوح آن‌ها از ترک و شکاف‌بردن توجه شود. علاوه بر این‌ها، تماس فولاد ضدزنگ با فولاد کربن می‌تواند موجبات آلوده‌شدن نوع ضدزنگ را فراهم کند. در نتیجه خوردگی هم برای آن پیش می‌آید. پس دور نگه‌داشتن استیل ضدزنگ از فولاد کربن ضرورت دارد.
نکته دیگری که باید در نگهداری از استیل‌های ضدزنگ در صنایع غذایی و… موردتوجه قرار بگیرد این است که جرقه‌های جوش و سنگ‌زنی هم می‌توانند سطوح این مقاطع فولادی را به سمت زنگ‌زدگی و خوردگی ببرند. اگر بناست که از این نوع استیل در صنایع غذایی استفاده شود، نیاز به رعایت اصول نگهداری و مراقبت وجود دارد. برای مثال، تماس طولانی لوله‌ها و سطوح استیل مختلف با فلزات گوناگون نظیر آلومینیوم به تخریب سطوح استیل می‌انجامد. پس رعایت قواعد نگهداری ضروری است.
نظافت لوله استیل
در خصوص نگهداری و رسیدگی به لوله استیل باید به نظافت این مقاطع فولادی هم دقت کافی شود. سطوح و لوله‌های استیل معمولا با آب، مواد شوینده شیمیایی، ساینده‌ها و بخار پاک‌سازی و نظافت می‌شوند. اما در انتخاب مواد و روند شستن نباید هیچ‌گونه تغییر شکلی به‌وجود بیاید. به‌عبارت دیگر، دقت کافی در انتخاب روند و مواد شست‌وشو اهمیت زیادی دارد. اگر مواد موجب تغییر شکل استیل شوند، سلامت و عملکرد درست تجهیزات با خطا و خطر مواجه می‌گردد. البته ناگفته نماند که لوله‌ها و سطوح استیل معمولا با بسیاری از مواد شوینده سازگاری دارند اما برخی از مواد نظیر سفیدکننده‌ها به آن‌ها آسیب وارد می‌کنند. از مواد مناسب برای شست‌وشوی لوله‌های استیل و سطوح این جنسی می‌توان به یُد، آمونیوم و محلول‌های حاوی اسید نیتریک اشاره کرد.
اهمیت انتخاب لوله استیل مناسب برای هر بخش از صنایع غذایی
پرسش مهمی که وجود دارد، این است: کدام استیل برای صنایع غذایی مناسب‌ترین گزینه است؟ بهترین آلیاژ فولاد ضدزنگ بنا به کاربرد در پروژه صنایع غذایی تعیین می‌شود. برای نمونه، استیل موردنیاز برای تولید سوسیس و کالباس با استیلی که در حوزه تولید رب گوجه‌فرنگی به کار می‌رود، کاملا متفاوت است.
بنا به نوع پروژه صنایع غذایی، انتخاب استیل هم تنوع پیدا می‌کند. اما به‌طور کلی، مقاومت آلیاژهای مختلف استیل را به کمک فرایند الکتروپولیش افزایش می‌دهند و لایه اکسیدی که روی فولاد قرار دارد، کیفیت و مقاومت بهتری پیدا می‌کند. در نتیجه این روند، برآمدگی‌ها و فرورفتگی‌های میکروسکوپی موجود در سطح آلیاژ هم از بین می‌رود. بنابراین، هم چسبندگی مواد غذایی مختلف به استیل کم می‌شود و هم نظافت در پایان هر پروژه ساده‌تر و سریع‌تر پیش خواهد رفت.
در آخر
استفاده از مقاطع فولادی مانند لوله‌ها و سطوح استیل ضدزنگ در صنایع پزشکی و غذایی باعث می‌شود که بهداشت و نظافت بیشتر رعایت شود. مقاومت این مقاطع در مقابل خوردگی و آسیب‌های دیگر نظیر زنگ‌زدگی هم به پیش‌برد بهتر پروژه‌های صنایع حساس کمک زیادی می‌کند. اگر دست‌اندرکار پروژه‌های این‌چنینی هستید، آگاهی از قیمت‌ها برایتان از واجبات است. تکیه‌کردن به مراجعی که اطلاعات دقیقی در خصوص قیمت مقاطع مختلف مانند قیمت ورق استیل ۳۰۴ و… دارند، راهی مناسب برای ارزیابی هزینه‌ها قبل از شروع طرح‌ها و پروژه‌های گوناگون است. شرکت آیرومارت(پیشرو صنعت نفت آسیا) از مراجع خوش‌نام و معتبری است که برای استعلام قیمت انواع استیل و مقاطع فولادی مختلف می‌توانید رویش حساب کنید. این شرکت در حوزه بازرگانی و تامین استیل و سایر محصولات فولادی هم فعالیت دارد و گزینه‌ای درجه‌یک برای رجوع در جهت پیش‌برد پروژه‌های مختلف است. نام آن را به خاطر بسپارید. برای کسب اطلاعات بیشتر به نشانی iromart.com مراجعه کرده و یا با شماره ۰۲۱۴۵۳۰۶ تماس بگیرید